Indochina: Vietnam

SIN JÒW!!!

Vietnam is het mooiste land waar ik tot nu toe geweest ben en dit komt vooral doordat het zo divers is. Rivierdelta’s, eilanden, wereldsteden, stranden, zandduinen, canyons, hooggebergte, karstgebergte en rijstterrassen; het is er allemaal te vinden. Ook de koloniale architectuur die je door het hele land ziet is mooi.  Wel heeft het land ook een paar duidelijke minpunten. Buiten de gebaande paden spreekt er bijna niemand Engels. Wanneer je hier bewust voor kiest is dit avontuurlijk, maar als je graag op een bepaald tijdstip op een bepaalde plek wilt zijn is dit vooral erg frustrerend. Ook is men over het algemeen niet erg vriendelijk en behulpzaam. Met name de wat oudere vrouwen willen nog wel eens bot uit de hoek komen. Als je ze vraagt waar iets is, krijg je vaak voordat je je vraag hebt gesteld al nee als antwoord. Een soort van nee heb je, ja kun je vergeten. Heb je meer geluk, dan sturen ze je de goede richting op, maar dat iemand echt moeite doet om je te helpen is eerder uitzondering dan regel. Er is ook veel hassling, met name door xe om (brommer) chauffeurs en verkopers. Dit is echter niet het grootste minpunt; dat is de mentaliteit met betrekking tot geld. Iedereen overvraagt je en wanneer ze je kunnen oplichten doen ze dat. Ik ben hier een paar keer zo kwaad om geworden, dat ik me moest beheersen iemand geen mep te verkopen. Wat dit betreft doet Vietnam zeker niet onder voor India.

Ik maak me overigens wel een beetje zorgen over mijn vlucht op 9 juni van Bangkok naar Hong Kong. Veiligheidstroepen hebben op 13 mei het gebied rondom de demonstratie van de roodhemden afgesloten. Op 19 mei hebben dezelfde veiligheidstroepen opgetreden tegen de demonstranten bij de Ratchaprasong-kruising. Bij deze operatie zijn tenminste zeven doden en enkele tientallen gewonden gevallen. Na de ontruiming van het kamp van de roodhemden, braken op verschillende plaatsen in Bangkok rellen uit, waarbij een aantal gebouwen in brand werd gestoken. Ook in andere delen van het land, met name in het noorden en noord-oosten, is het onrustig. Voor een goed beeld van wat er zich de afgelopen paar dagen in Bangkok heeft afgespeeld kunnen jullie eens een kijkje nemen op http://www.bangkokpost.com/news/politics/37336/war-zone of http://www.bangkokpost.com/news/thaksin-judgement-day/photo, best heftig al zeg ik zelf. Gelukkig duurt het wel nog even voordat ik naar Bangkok afreis, maar omdat de situatie zeer onvoorspelbaar is blijft voorzichtigheid geboden.

Dag 71: Mekong Delta, Vietnam

Vanmorgen ben ik vroeg opgestaan, omdat we om 6 uur met de boot naar Cai Rang, de grootste drijvende markt in de Mekong Delta, werden gebracht. Deze was wel leuk om te zien, al vond ik de drijvende markt die ik twee jaar geleden in Ratchaburi in Thailand zag wel vele malen mooier. Laatstgenoemde drijvende markt is op een kanaal in plaats van op een rivier, waardoor er alleen maar kleine bootjes zijn en deze blijven uiteindelijk wel het mooiste om te zien. Om half 8 werden we weer aan wal gezet, waarna we een taxi naar het busstation hebben genomen. Hier heb ik me kostelijk geamuseerd met de xe om chauffeurs die met z’n allen achter alle busjes die op het busstation aankwamen aanrenden in de hoop iemand te kunnen vervoeren. Om 10 uur vertrok de bus naar Vinh Long, waar we een uur later aankwamen. Vinh Long is ietwat chaotischer dan andere Mekong stadjes van zijn grootte en heeft rumoerige, brommergevulde straten, maar de rivieroever biedt een goede ontsnappingsmogelijkheid aan de gekte. Hier regelden we dan ook een boot naar de mooie eilanden in de rivier. In de tuin bij het restaurant waar we wat gegeten hadden heb ik me liggen verbazen over het jackfruit dat hier groeide. Nu had ik wel vaker jackfruit gezien, maar nog nooit zoveel op één plaats. De hele tuin stond vol met dit verbazingwekkende fruit dat soms wel tot 20kg kan wegen. Naast Can Tho en Vinh Long wilde ik vandaag ook nog een bezoek brengen aan Mytho, de stille hoofdstad van Tien Giang provincie, die de traditionele toegangspoort tot de delta is dankzij de nabijheid tot Ho Chi Minh Stad. Omdat het al half 3 was toen ik van de boottocht naar de riviereilanden terugkwam besloot ik niet met de bus, maar met een brommer naar Mytho te gaan, in de hoop daar nog een tochtje met een boot door de jungle te kunnen maken. In Mytho aangekomen bleek echter dat ik hiervoor niet in Mytho, maar in Ban Tre, aan de overkant van de rivier, moest zijn. Het was inmiddels al vijf uur, waardoor dit boottochtje er vandaag niet meer in zat. Omdat ik het toch graag gedaan wilde hebben besloot ik in Ban Tre weer bij een vriendelijke Mekong familie te verblijven en niet vandaag, maar morgen naar Ho Chi Minh Stad af te reizen. In de ochtend zou ik dan genoeg tijd hebben voor het boottochtje door de jungle.

Dag 72: Ho Chi Minh Stad, Vietnam

Op mijn verjaardag heb ik behalve het boottochtje door de jungle niet veel gedaan. Met een minibusje ben ik naar Ho Chi Minh Stad gereist, waar ik een kamer vond in Pham Ngu Lao, een straat in het centrum van de stad vol goedkope hotelletjes, restaurantjes en winkeltjes. Ho Chi Minh Stad heeft een elektrische, bijna voelbare energie en is Vietnam’s grootste metropool en zijn onbetwiste handelshoofdstad. Voor de tijdelijke bezoeker kan Saigon – zoals het nog steeds door iedereen die hier woont behalve de stadsambtenaren genoemd wordt – een chaotische collage van verkeerverstopte wegen en stedelijke drukte lijken, met nauwelijks een groene ruimte in zicht. Toch kunnen duizenden expats en immigranten zich niet voorstellen ergens anders te leven. Sinds lang zijn ze prooi gevallen aan de verborgen charmes van één van Zuidoost-Azië’s levendigste steden. Blijf lang genoeg plakken in deze ingewikkelde stad en je zou zelfs jezelf er ook van onder de indruk kunnen vinden. Ho Chi Minh Stad is nonstop, een stad vol pelgrims op zoek naar fortuin, en open 24 uur per dag voor het volgende beste ding. Als iedere stad een symbool had, dan zou dat van Saigon ongetwijfeld de brommer zijn. Meer dan drie miljoen van deze vliegen langs de straten die ooit zwermden met fietsen. Rijden langs boulevards en binnensteegjes schrijlings op een xe om is de snelste manier op zintuiglijke overbelasting - dagelijkse kost in deze tropische stad. Krioelende markten, voetpadcafé’s, accupunctuurklinieken, eeuwenoude pagoda’s en gladde wolkenkrabbers vragen allemaal voor aandacht tegen de drukke achtergrond. De stad heeft zijn verleden nog niet vergeten. De geesten leven voort in de kerken, tempels, voormalige GI hotels en overheidsgebouwen die één generatie terug een stad in opschudding getuigden.

Dag 73: Ho Chi Minh Stad, Vietnam

Vandaag heb ik de bezienswaardigheden van Ho Chi Minh Stad bezocht. Allereerst heb ik een bezoek gebracht aan het Herenigingspaleis. Het waren de poorten van dit gebouw waardoor de eerste communistische tanks in Saigon braken op de morgen van 30 april 1975, de dag dat Saigon werd overgegeven. Het gebouw is gelaten net zoals het er uit zag op die memorabele dag. Naast een aantal kamers voor officiële gelegenheden zag ik ook de kamer en de auto van de president, de tanks die gebruikt werden om door de poorten van het paleis te breken, een helikopter op het dak van het paleis en zelfs een bioscoop en casino! Het meest interessante gedeelte van het Herenigingspaleis vond ik echter de kelder – een netwerk van tunnels en kamers – dat me erg deed denken aan een bepaald level uit GoldenEye 007, een shooter game op de Nintendo 64 die ik altijd speelde toen ik jong was. Na het Herenigingspaleis heb ik het War Remnants Museum bezocht. Dit museum documenteert de wreedheden van de Vietnam Oorlog en is uniek, brutaal en een essentiële stop. Tentoongesteld worden vroegere artilleriestukken, een model van de tijgerkooien gebruikt om VC gevangenen in te huizen en een hartbrekende collectie van foto’s van slachtoffers van de oorlog – zowel van degenen die gemarteld waren als degenen die geboren werden met geboortestoornissen veroorzaakt door het gebruik van ontbladeringsmiddelen door de VS. In de oorlog van agressie in Vietnam gebruikte de VS namelijk niet alleen maar conventionele bommen en bewapening, maar ook chemische wapens om omringende natuurlijke middelen te vernietigen en de voorwaartse mars van het Vrijheidsleger van Zuid-Vietnam te voorkomen. In de 10 jaar van 1961 tot 1971 goot het continu giftige regens op Centraal- en Zuid-Vietnam, die bergen, vlakten en gewassen ontbladerden, schoonwatervoorraden vernietigden en de gevoelige ecologische balans verstoorden. Volgens een studie door wetenschappers aan de Colombia Universiteit in New York leden 3861 gemeenschappen onder directe chemische besproeïng en werden tussen de 2,1 en 4,8 miljoen Vietnamezen direct getroffen door de chemicaliën. Vooral de foto’s van de slachtoffers van de oorlog maakten indruk op me. GI’s bonden gevangenen vast aan hun tank en sleepten ze dood en oorlogsgevangenen werden levend van V.S. legerhelikopters geduwd. Triest was ook de VS strategie “verbrand alles, vernietig alles, vermoord alles”, wat inhield dat hele dorpen vol onschuldige burgers werden platgebrand en vermoord. ‘s Middags heb ik een bezoek gebracht aan de pagodes, tempels en kerken van Ho Chi Minh Stad. In Cholon, het Chinatown van de stad, bezocht ik de Phuoc An Hoi Quan Pagode (één van de mooiste gesierde constructies in de stad) en de Thien Hau Pagode (één van de meest actieve in Cholon); in Greater Ho Chi Minh City bezocht ik de Giac Lam Pagode (de oudste van de stad) en de Jade Keizer Pagode (één van Ho Chi Minh’s spectaculairste pagodes); en in centraal Ho Chi Minh Stad bezocht ik de Mariamman Hindoe Tempel, de Notre Dame Kathedraal en de Saigon Centrale Moskee. Vergeet vooral ook niet een bezoek te brengen aan Dong Khoi. Dit is verreweg het mooiste gebied van de stad, thuis aan de beste hotels, restaurants en bars van de stad. Drink er een biertje op het dakterras van hotel Rex, de populairste kroeg van de stad en tevens een populair ontmoetingspunt voor vreemdelingen, of ga er eten in één van de vele topkwaliteitsrestaurants; Ho Chi Minh Stad is niet voor niets de regerende culinaire koning van Vietnam. Vandaag at ik ook mijn eerste pho, soep met rijstnoedels die door arm en rijk gegeten wordt als ontbijt en op ieder ander moment van de dag, soms bijna goddelijk. Pho 2000 (nabij de Ben Thanh Markt) is een goede plaats voor je eerste pho, voormalig VS president Bill Clinton wipte er binnen voor een kom. Mijn lekkerste pho at ik echter in Pho Hoa (Pasteurstraat), dat misschien wel het beste van de duizenden noodlerestaurants van het land is. ’s Avonds nam ik een massage, waarbij over me heen werd gelopen en ik met hete stenen werd gemasseerd. Kosten: slechts 6 dollar voor anderhalf uur!

Dag 74: Ho Chi Minh Stad, Vietnam

Ik ben vanmorgen vroeg opgestaan, omdat ik om 8 uur werd opgehaald door een bus voor een dagtoer naar Tay Ninh en de Cu Chi tunnels. Tay Ninh stad, hoofdstad van Tay Ninh provincie, dient als het hoofdkwartier van één van Vietnam’s interessantste inheemse godsdiensten met een geschatte twee tot drie miljoen volgelingen wereldwijd. Het cao daïsme is een fascinerend mengsel van oost en west, een syncretische godsdienst geboren in 20^e-eeuws Vietnam die elementen bevat van het boeddhisme, confucianisme, taoïsme, inheems Vietnamees spiritualisme, christendom en islam – maar ook een scheut van wereldse verlichting erin gegooid voor een goede maatstaf. Alle cao dai tempels kennen vier dagelijkse ceremonies: om 6 uur ’s morgens, 12 uur ’s middags, 6 uur ’s avonds en om 12 uur ’s nachts. Ik zag die om 12 uur ’s middags; leuk om te zien, maar niet heel erg spectaculair. Indrukwekkender waren de Cu Chi tunnels. Het tunnelnetwerk bij Cu Chi was de ware legende gedurende de zestiger jaren voor zijn rol in het faciliteren van Viet Cong controle over een groot landelijk gebied slechts 30km van Saigon. In zijn hoogtijdagen, strekte het tunnelsysteem uit van Saigon tot aan de Cambodjaanse grens. In het district van Cu Chi alleen al was er meer dan 200km aan tunnels. Één van deze kwam uit in de Mekong en een andere zelfs bij de Amerikaanse basis, waar de Viet Cong de Amerikanen afluisterde. Nadat grondoperaties gericht op de tunnels grote aantallen slachtoffers eisten en ineffectief bleken, richtten de Amerikanen hun artillerie en bommenwerpers op het gebied waardoor het in een maanlandschap veranderde. Een soldaat toonde ons hoe je door een gat van 30 bij 30cm in de geheime schuilkelder kon komen, waarna enkele van onze groep het ook mochten proberen. Erna mochten we ook nog zelf 100m door een tunnel kruipen. Onvoorstelbaar dat hele dorpen hier soms weken onder de grond leefden! Koken deed men daarentegen wel boven de grond. De rook die hierbij vrijkwam werd via afvoerbuizen omgeleid, zodat de Amerikanen niet wisten waar de Viet Cong zich bevond. Sowieso werd er allleen ’s morgens gekookt, zodat de rook niet opviel tussen de mist. Andere interessante verhalen gingen over de ingangen van de tunnels en het recyclen van Amerikaanse bommen. De Vietnamezen probeerden met peper bij de ingangen de honden op een dwaalspoor te zetten. En wanneer men met z'n allen boven of weer onder de grond ging werden er mijnen bij de ingang geplaatst, zodat men wist wanneer de Amerikanen de tunnels binnendrongen. Tunnels werden overigens nooit recht gegraven, zodat onduidelijk bleef waar de tunnels precies heen leidden en het aantal slachtoffers bij een mogelijke Amerikaanse inval beperkt kon blijven. Amerikaanse bommen die men vond werden met alle risico van dien meegenomen naar een kamp boven de grond waar men er het kruid uit haalde om te worden gerecycled voor munitie. Het meest interessant vond ik echter de uitleg over de booby traps die door de Viet Cong gebruikt werden. Ontzettend slim bedacht en o zo dodelijk. Na terugkomst in Ho Chi Minh Stad heb ik wat zaken geregeld, waaronder een open busticket van Saigon naar Hanoi. Dit is een ticket waarbij je zonder boete in en uit kunt stappen. Het enige wat je wel steeds moet doen is je bus minimaal één dag van tevoren bevestigen. De prijs van deze bustickets is afhankelijk van de afstand en het aantal stopovers. Ik koos voor stopovers in Mui Ne, Dalat, Nha Trang, Hoi An en Hué en betaalde hier slechts 39 dollar voor. Nadat ik het busticket geregeld had werd ik door een aantal Vietnamese dames uitgenodigd iets bij hun thuis te komen drinken. In het hotel van de zus van twee van de dames namen we plaats in een privé-ruimte waar we karaoke deden. Erg leuk, totdat ik wou gaan en de rekening gepresenteerd werd. Één uur karaoke kostte zo’n 9 dollar en daarnaast moest ik ook nog mijn bier en de drankjes van de dames betalen, wat neerkwam op zo’n 20 dollar. Nadat ik hen had duidelijk gemaakt dat ik mijn gasten ook niet laat betalen om bij mij thuis tv te komen kijken kwam ik er gelukkig nog goed vanaf. Ik betaalde mijn bier en een kleine bijdrage in de kosten van de karaoke, waarna ik naar mijn hotel ging. In ieder geval wel weer een wijze les voor de toekomst!

Dag 75: Mui Ne, Vietnam

Na slechts een paar uur geslapen te hebben ben ik vanmorgen vroeg opgestaan, omdat ik om 8 uur de bus naar Mui Ne had. Ver van de gekmakende menigte in Ho Chi Minh Stad, maar toch slechts drie uur hiervandaan, ligt een 11km-rek strand buiten het vissersdorpje van Mui Ne. In de laatste jaren is deze afgelegen resortstrook getransformeerd van een geïsoleerde rek mooi wit zand tot een lange rij van resorts. Mui Ne is een reputatie als actiehoofdstad van de kust aan het ontwikkelen. Er is geen diepzeeduiken, maar wanneer Nha Trang en Hoi An de regen krijgen, krijgt Mui Ne de golven. Van augustus tot december kun je hier dan ook uitstekend surfen. Ik vond er binnen mum van tijd een goedkope kamer (5 dollar) en ik huurde er een schakelbrommer (de eerste in mijn leven) om de enorme zandduinen waar Mui Ne bekend om is te bezoeken. Ik bezocht de canyon en de witte zandduinen – tenminste dat dacht ik. Omdat toeristische bezienswaardigheden in Vietnam vrijwel nooit staan aangegeven weet je dus nooit of je nu wel of niet op de goede plek bent. Ik was dat dus niet bleek achteraf. De echte canyon en echte witte zandduinen waren 1km respectievelijk 6km verder dan de witte zandduinen waar ik was gestopt. Wel bezocht ik de echte rode zandduinen, waar je met een slee van of kon glijden. Dit was echter niet zo spectaculair als dat het klinkt, omdat de hellingen niet stijl genoeg waren waardoor je halverwege al in het zand bleef steken met je slee. ’s Avonds ben ik vroeg gaan slapen, omdat ik doodmoe was van de dagen ervoor.

Dag 76: Mui Ne, Vietnam

Vandaag ben ik vroeg opgestaan, omdat ik nog een aantal bezienswaardigheden bezocht wou hebben voordat mijn bus naar Dalat vertrok. Dit bleek echter niet haalbaar binnen een morgen en omdat ik deze bezienswaardigheden toch echt nog allemaal bezocht wou hebben besloot ik mijn bus naar Dalat van vandaag maar om te boeken naar die van morgen. Allereerst bezocht ik de Fairy Stream (Suoi Tien), een stroom die vloeit door een lap grond van duinen en rotsformaties nabij het stadje. De mooie omgeving was het hoogtepunt van de dag. Op je blote voeten kon je door de stroom naar de bron, een mooie waterval, toe lopen. Onderweg passeerde je een soort van canyon, die erg mooi was om te zien. Na de Fairy Stream bezocht ik de Po Shanu Cham toren. Deze kleine toren beslaat een heuvel met overweldigende uitzichten op Phan Thiet, de riviermond gevuld met boten en een begraafplaats gevuld met snoepjesachtige grafstenen. Over een snelweg reed ik naar Vietnam’s grootste liggende boeddha (49m) bij de Ta Cu Pagode. Om deze te bereiken nam ik een kabelkarretje naar de basis van de pagode, van waaruit het een korte, maar steile klim naar de boeddha was. Het uitzicht vanaf Ta Cu berg was ontzettend mooi. Naast ontelbaar veel dragonfruitplantages kon je hier ook de zee zien liggen. Over de snelweg reed ik ook weer terug, een snelweg waarop gedurende zo’n 55 kilometer zowat alle regels aan de laars gelapt werden die maar aan de laars gelapt konden worden. Je aandacht moest je dan ook continu op de weg houden; deed je dat niet dan zou je binnen mum van tijd iemand onder je brommer hebben liggen. Of nog erger, jijzelf onder één van de vele luid toeterende, tegemoet razende trucks die je bij het inhalen gewoon van je eigen weghelft rijden. Wonder boven wonder bereikte ik Phan Thiet ongedeerd, waar ik een pit stop nam in het zwembad van een luxueus resort. Omdat het al vijf uur was moest ik me haasten om de canyon en de witte zandduinen (ditmaal wel de echte) nog te kunnen zien voor zonsondergang. Bij de canyon was ik nog op tijd, maar bij de witte zandduinen was ik helaas te laat. Jammer, want dit zijn nu net de mooiste zandduinen van heel Mui Ne. Een mooie foto van het lotusmeer temidden van de witte zandduinen heb ik dan ook niet kunnen maken. Terug reed ik 35km over een onverlichte weg, waarvan het eerste gedeelte ook nog eens onverhard was en vol met uit het niets verschijnende gaten en stenen zat. Het aantal tegenliggers dat ik op deze weg tegenkwam was op één hand te tellen. Tot overmaat van ramp kwam ik ook nog met een lege tank te staan, maar gelukkig was ik al bijna in Mui Ne. Ook vandaag ben ik weer vroeg gaan slapen, omdat ik doodmoe was van de lange, vermoeiende dag op de brommer waarop ik vandaag in totaal zo'n 200 kilometer aflegde.

Dag 77 en 78: Dalat, Vietnam

Om 1 uur 's middags heb ik de bus naar Dalat genomen. Dalat is nogal verschillend van iedere andere plaats die je bezoekt in Vietnam. Je zou haast vergeven worden voor te denken dat je in de Franse Alpen in de lente bent binnengestruikeld. Dit was zeker hoe de voormalige kolonisten het behandelden – vluchten naar hun chalets om van een koeler klimaat te genieten. Dalat is klein genoeg om charmant te blijven en het omgevende platteland is gezegend met meren, watervallen, altijdgroene bossen en tuinen; Dalat is bijgegenaamd de Stad van Oneindige Lente. Honeymooners en kitsch-zoekers houden van de plaats. De dagen zijn fijn en de nachten kunnen koud worden op een hoogte van 1475m. Waarschijnlijk is het iets in de koele berglucht dat de afzonderlijke Boheemse vibe en schattige kitsch in Dalat bevordert. Wat ook de reden is, Dalat heeft attracties die je niet ergens anders in Vietnam vindt. Ik huurde er weer een schakelbrommer (ditmaal ene die beter schakelde) en bracht er onder andere een bezoek aan Lang Bian (een berg met vijf vulkanische pieken die in hoogte variëren van 2100m tot 2400m; je kunt er enkele halfwilde paarden op de berghelling zien grazen, waar slechts een halve eeuw geleden nog neushoorns en tijgers verbleven); de Vallei der Liefde, waar ik wat met de locals at en dronk; de Datanla watervallen; Bao Dai's Zomerpaleis Nummer 3; en Hang Nga Guesthouse & Art Gallery (een funky plaats die de bijnaam Crazy House van lokale inwoners heeft verdiend; het is opmerkelijk voor zijn Alice in Wonderland architectuur, waar je kunt zitten in een giraffe of verdwalen in een reusachtig spinnenweb). De bezienswaardigheden van Dalat zijn niet echt mijn ding, omdat de meeste speciaal voor het toerisme zijn gecreëerd, terwijl de bezienswaardigheden die door Moeder Natuur zijn gecreëerd erg overontwikkeld zijn. De omgeving rondom Dalat was daarentegen wel erg mooi. Na iedere bocht moest ik weer stoppen om een foto te maken van een uitzicht dat nog mooier was dan het vorige. In Dalat ervaarde ik ook weer voor het eerst sinds het begin van mijn reis door India hoe het is om het fris te hebben. Ondanks dat was ik toch behoorlijk verbrand na een dagje op de brommer te hebben gezeten, al heeft dat uiteraard alles met de hoogte te maken.

Dag 79 en 80: Nha Trang, Vietnam

Ik ben vandaag vroeg opgestaan, omdat ik om 7.15 uur mijn bus naar Nha Trang had. De rit door de Centrale Hoogvlatke was misschien wel het mooiste ritje dat ik ooit in mijn leven heb gemaakt. De weg windde langs granietrotsen bedekt met regenwoud. Om de zoveel meter waren watervallen te zien, waarvan een enkeling tientallen meters naar beneden stortte. Ook het uitzicht op het dal beneden was mooi. In Nha Trang vond ik weer binnen mum van tijd een goedkope kamer (5 dollar). Nha Trang heeft een gespleten persoonlijkheid. Één helft is een drukke Vietnamese stad zoemend met handel, maar gezegend met toegang tot een mooi strand. De andere is een westers resortstadje omringd door verscheidene blokken met hotels, toeristenwinkels, bars en internationale restaurants. Wanneer je deze beschutte enclave betreedt zou je overal ter wereld kunnen zijn, al was het niet voor de constante overlast van xe om rijders, waarvan veel bij maanlicht als pooiers en dealers lijken. Nha Trang biedt veel om toeristen bezig te houden – van eilandhoppende boottrips en diepzeeduiken, tot modderbaden en historische terreinen. Maar zonder twijfel is de hoofdattractie voor de meeste bezoekers lui liggen op strandstoelen bij een bar aan het strand en cocktails drinken in westerse-stijl comfort. Ik huurde er een fiets om de bezienswaardigheden van Nha Trang te bezoeken. Allereerst bezocht ik de indrukwekkend versierde Long Song Pagode die gedecoreerd is met mozaïeken draken bedekt met glas en ceramiektegels. De pagode is opgericht in het einde van de 19^e eeuw en heeft nog steeds inwonende monniken. Op de top van de heuvel, achter de pagode, is de reusachtige zittende boeddha die vanuit het stadje zichtbaar is. Zittend naast de boeddha kun je ook het uitzicht op Nha Trang overwegen. Na de Long Son Pagode bezocht ik de Po Nagar Cham Torens die tussen de 7^e en 12^e eeuw gebouwd zijn op een terrein dat door Hindoes gebruikt werd voor linga (fallussymbool) aanbidding. De heuvels bieden blauwe uitzichten op de haven beneden. Bij de Thap Ba Hot Springs, de Vietnamese variant van Thermae 2000, nam ik nog een modderbad (met Dode Zee-effect!), waarna ik terug ben gefietst naar mijn hotel. Toen ik 's avonds het stadje in liep kwam ik een bejaard Australisch koppel tegen die ik de dag ervoor in Dalat had ontmoet. Samen met hen dineerde ik bij een restaurantje op straat. Op de menukaart stonden een aantal bijzondere gerechten, waaronder hert, everzwijn, egel en marter. Ik koos voor de egel, die overigens niet heel erg slecht smaakte. Alleen jammer van de botjes (of waren het stekels?!?) die er nog in zaten; net als graten in vis bederft dat toch wel altijd een beetje mijn eetlust. De tweede dag heb ik aan het strand gelegen. Om 7 uur heb ik de nachtbus naar Hoi An genomen.

Dag 81: Hué, Vietnam

Vandaag kwam ik in de vroege morgen in Hoi An aan. Omdat ik deze plaats in november al drie dagen bezocht had, ben ik meteen doorgereisd naar Hué. Hué is het intellectuele, culturele en spirituele hart van Vietnam. Hué diende als de politieke hoofdstad van 1802 tot 1945 onder de 13 keizers van de Nguyen dynastie. Vandaag de dag zijn Hué's rottende, weelderige tombes van de Nguyen keizers en de grote, afbrokkelende Citadel een UNESCO werelderfgoed terrein. In Hué aangekomen bleek dat de nachtbus naar Hanoi waarvoor ik gisteren in Nha Trang een slaapplaats had bevestigd vol was, waardoor ik niet meer op dezelfde dag naar Hanoi kon doorreizen. Ik kon wel een dag later met de nachtbus naar Hanoi, maar hier had ik niet veel trek in nu ik al krap in de tijd zat en er nu ook weer niet zoveel in Hué te zien is om er twee dagen te blijven. Het meisje van het reisbureau waarmee ik reisde wilde me 'helpen', maar toen ze 8000 Vietnamese dong vroeg om twee minuten van een vaste lijn naar een andere vast lijn in Vietnam te bellen begon ik hier toch ernstig aan te twijfelen. Bellen met mijn eigen mobiel naar Nederland is nog goedkoper! Ik heb daarna maar met mijn eigen mobiel het kantoor van het reisbureau in Nha Trang gebeld, waarna zij een nieuw ticket bij een ander reisbureau voor me regelden. Hier waren ze echter ook al niet al te behulpzaam; de vrouw van dit reisbureau zei ijskoud dat ze me niet wilde helpen. Ik wou toen een telefoontje naar het kantoor van het reisbureau waarmee ik aanvankelijk reisde in Nha Trang plegen, maar ook dit mocht niet, zelfs niet voor geld. Omdat mijn eigen mobiel inmiddels leeg was en er geen elektriciteit was om deze op te laden kon ik hun dus niet opbellen om haar te laten zeggen dat ze me dit ticket moest geven. Aargh!!! Uiteindelijk heb ik maar met een Vietnamese jongen van mobiel geruild, waarna mijn nieuwe ticket eindelijk geregeld was. Veel tijd om de bezienswaardigheden van Hué te bezoeken had ik door al dit gedoe echter niet meer. Allereerst bezocht ik de Citadel (Kinh Thanh), de vroegere keizerlijke stad op de noordelijke oever van de Song Huong. Ondanks dat het hevig werd gebombardeerd door de Amerikanen en veel ervan nu gebruikt wordt voor landbouw, maken zijn terrein en schoonheid nog steeds indruk. De officiele functies van de keizer werden uitgevoerd in de Keizerlijke Insluiting (Dai Noi, of Hoang Thanh), een 'citadel binnen de Citadel'. Binnen de 6m-hoge, 2.5km-lange muur is een onwerkelijke wereld van verlaten tuinen en ceremoniehallen. Binnen de Keizerlijke Insluiting is de Verboden Paarse Stad (Tu Cam Thanh) die diende voor het priveleven van de keizer. De enige bedienden die binnen mochten waren eunuchs, die geen bedreiging vormden voor de koninklijke concubines. Vandaag de dag is echter iedereen welkom. Toen ik door de Citadel naar het Tinh Tam Meer liep gebaarde een xe om chauffeur of ik vervoerd wilde worden. Ik stak mijn hand de lucht in, waarna hij omkeek. Hij had echter niet gezien dat uit een zijstraat een andere brommer de weg op kwam gereden. Gevolg was dat hij hem van achteren aanreed, waarna ze met hun brommers een huis inreden. In eerste instantie schrok ik me dood, maar achteraf kon ik er wel om lachen nu beide chauffeurs ongedeerd waren. Van de xe om chauffeur heb ik daarna niets meer gehoord, hij was er als een haas vandoor gegaan. Na de Citadel bezocht ik nog de Thien Mu Pagode (één van de meest iconische structuren in Vietnam) en de tombe van Tu Duc, waarna ik om 5 uur de nachtbus naar Hanoi heb genomen. Hierin had ik in eerste instantie geen slaapbed, waardoor ik het eerste gedeelte van de nacht op de grond heb moeten doorbrengen. Gelukkig kwam er later in de nacht een bed vrij, waardoor ik toch nog een beetje goed heb kunnen slapen.

Dag 82: Ninh Binh

In Hanoi vond ik binnen mum van tijd een goedkoop hotel (7 dollar). Hier hoorde ik dat veel bezienswaardigheden in Hanoi op maandag gesloten zijn. Gelukkig was het nog vroeg in de ochtend, waardoor ik nog mee kon met een dagtoer naar Ninh Binh. Ninh Binh is in de laatste jaren geëvolueerd in een populair reizigersknooppunt. De plotselinge transformatie van slaperig binnenwater naar toeristenmagneet heeft echter weinig met Ninh Binh zelf te doen, maar eerder met zijn nabijheid tot Hoa Lu en Tam Coc. Het omgevende platteland is schitterend en bevestigd alle ansichtkaartfantasiën die Vietnam te bieden heeft - waterbuffalo's, goud-groene rijstvelden, majestueuze kalksteenformaties en meer. In Hoa Lu, de eerste hoofstad van Vietnam, bezochten we twee tempels toegeweid aan de eerste twee keizers van Vietnam en in Tam Coc maakten we een boottochtje door het karstlandschap. De ritjes over de snelweg van Hanoi naar Ninh Binh en van Ninh Binh weer terug naar Hanoi waren overigens erg mooi, omdat we langs rijstvelden en karstgebergte reden. Naast mooie dingen zag ik echter ook één van de meest gruwelijke dingen die ik ooit in mijn leven heb gezien. Op de snelweg was een ongeluk gebeurd waarbij twee brommers betrokken waren. Vanuit de verte zag ik een vrouw liggen die leek te zijn onthoofd. Toen we het ongeluk naderden bleek echter dat ze niet was onthoofd, maar dat het bovenste gedeelte van haar hoofd uit elkaar was gespat. Verschillende stukken vlees lagen verspreid rondom haar lichaam. Op de stoep lag ook nog een man, maar omdat we er vrij snel langs reden had ik niet goed kunnen zien wat hij precies had. Duidelijk was in ieder geval wel dat het een zeer ernstig ongeluk betrof.

Dag 83: Hanoi, Vietnam

Vandaag heb ik de bezienswaardigheden van Hanoi bezocht. Hanoi is waar de exotische elegantie van het oude Azië foutloos vermengt met het dynamische gezicht van het nieuwe Azië. Waar het middeleeuwse en moderne samenbestaan. Het is een stad met een mengsel van Parijse elegantie en Aziatische vrede, een bouwkundig museumstuk dat zich in harmonie met zijn verleden heeft ontwikkeld in plaats van er doorheen te hebben gebulldozet zoals veel van de andere regiohoofdsteden. Een grote hoeveelheid brommers zwermt door het verwarde web van straten dat het Oude Kwartier is, een ketel van handel gedurende bijna 1000 jaar en nog steeds de beste plaats om de hartslag van deze weer opgeleefde stad te voelen. Hanoi heeft het allemaal, de oude historie, een koloniale legende en een modern vooruitzicht. Er is geen betere plaats om de paradox te ontwarren dat hedendaags Vietnam is. De meest interessante bezienswaardigheid is ongetwijfeld het Ho Chi Minh Mausoleum Complex. Voor veel Vietnamezen is dit het heiligste van het heiligste. In de traditie van Lenin, Stalin en Mao is de laatste rustplaats van Ho Chi Minh een glazen sarcofaag, diep gezeten binnen een monumentaal gebouw. Net zo interessant als de man zelf zijn de menigten die hun respect komen tonen. Vandaag was het nog eens extra druk, omdat het morgen de verjaardag van Ho Chi Minh is. Naast het gebalsemde lichaam van Ho Chi Minh zag ik ook het Presidentiële Paleis, Ho Chi Minh's Stelthuis (vermoedelijk Ho's officiële woning van 1958 tot 1969) en de Één Pilaar Pagode. Interessant was ook het Hoa Lo Gevangenis Museum, alles wat over is van de voormalige Hoa Lo Gevangenis die door VS POW's gedurende de Vietnamoorlog ironisch het 'Hanoi Hilton' bijgenaamd werd. Andere bezienswaardigheden waar ik vandaag een bezoek aan heb gebracht zijn de Tempel van Literatuur, de eerste universiteit van Vietnam, en de Ngoc Son Tempel, die de moeite waard is voor de gebalsemde overblijfselen van een reusachtig schildpad van het soort waarvan gezegd wordt dat die nog steeds in het Ho Hoan Kiem Meer woont. In de namiddag ging ik terug naar mijn hotel om mijn dagtoer naar Halong Bay, een treinticket voor de nachttrein naar Lao Cai en een busticket voor de nachtbus naar Dong Hoi te regelen. Ik speelde de verschillende reisbureau’s tegen elkaar uit door ze te vragen of ze me een lagere prijs konden aanbieden dan hun buurman. Heerlijk die gezichten toen bleek dat ze me niet konden overvragen. ’s Avonds heb ik in Cha Ca La Vong, Cha Ca (‘Rode Riviervis in curry’; het beroemdste – en enige – gerecht in het restaurant) gegeten. Ideaal voor onbesluitloze types zoals mij.

Dag 84: Halong Bay, Vietnam

Vandaag ben ik vroeg opgestaan, omdat ik om 7.45 uur met een bus werd opgehaald voor een dagtoer naar Halong Bay. Majestueus en mysterieus, inspirerend en overheersend, woorden alleen kunnen geen recht doen aan het natuurlijke wonder dat Halong Bay is, waar 3000 of meer ongelofelijke eilanden uit de smaragde wateren van de Golf van Tonkin rijzen. Halong Bay is pure kunst, een onbetaalbare collectie van niet afgemaakte sculpturen gehouwen uit de hand van de natuur. De vegetatiebedekte eilanden zijn bestipt met ontelbaar veel grotten gecreëerd door de wind en de golven en is een UNESCO werelderfgoed. Naast de adembenemende uitzichten komen bezoekers van Halong Bay ook om de ontelbare grotten te ontdekken. Ondanks dat we meer in de bus dan op de boot hebben gezeten (acht versus vier uur), was de tijd die we op de boot hebben doorgebracht meer dan voldoende. Urenlang naar karstgebergte kijken gaat, hoe mooi het ook is, op een bepaald moment ook vervelen. Daar komt nog eens bij dat ik de afgelopen weken al op heel wat verschillende plekken karstgebergte gezien heb, wat maakt dat je het toch wat sneller hebt gezien dan iemand die dit voor het eerst ziet. Het bezoek aan de grotten Thien Cung en Dau Go was dan ook een welkome afwisseling. Thien Cung was de mooiste van de twee en is erg mooi verlicht. ’s Avonds heb ik de nachttrein naar Sapa genomen. Dit was weer echt treinen à la India. Met wat Chinezen en een Hongaars koppel praatte ik nog wat, waarna ik ben gaan slapen.